Đúc Đồng An Hội – Giữ Lửa Làng Nghề Truyền Thống Trong Thời Đại Mới

Trong nhịp sống đô thị hiện đại và không ngừng thay đổi của Thành phố Hồ Chí Minh, vẫn có những giá trị truyền thống lặng lẽ tồn tại, như ngọn lửa âm ỉ cháy giữa lòng phố thị. Một trong số đó là làng nghề đúc đồng An Hội, nằm khiêm nhường trên địa bàn Quận Gò Vấp – nơi vẫn ngày ngày vang vọng tiếng búa, tiếng lửa cháy hồng trong từng khuôn đồng, giữ gìn tinh hoa làng nghề truyền thống Việt Nam.

 Làng đúc đồng An Hội – Di sản giữa lòng phố thị

Làng đúc đồng An Hội có lịch sử hình thành từ cuối thế kỷ XIX, gắn liền với quá trình người dân từ các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Quảng Nam – nơi có làng đúc đồng Phước Kiều nổi tiếng – vào Nam lập nghiệp. Họ mang theo nghề truyền thống, kỹ thuật thủ công tinh xảo và cả tâm huyết gìn giữ tổ nghiệp.

Từ một làng nghề nhỏ, đến nay, An Hội trở thành một trong những địa điểm đúc đồng có tiếng tại TP. HCM, chuyên sản xuất các sản phẩm đồng thờ, chuông, tượng Phật, lư hương… phục vụ cho các đình chùa, nhà thờ tổ, và các công trình văn hóa tâm linh khắp miền Nam.

 Nghệ thuật đúc đồng – Tỉ mỉ và công phu

Đúc đồng là một trong những ngành thủ công mỹ nghệ lâu đời và công phu bậc nhất tại Việt Nam. Quy trình đúc đồng tại An Hội vẫn giữ nguyên các công đoạn truyền thống:

• Tạo khuôn: Bằng đất sét, giấy bản và sáp ong – hình thành khuôn mẫu chuẩn theo tỷ lệ.

• Nấu đồng: Hợp kim đồng, thiếc và kẽm được nấu chảy ở nhiệt độ cao lên đến 1.000°C.

• Rót khuôn: Đồng nóng chảy được rót vào khuôn, quá trình yêu cầu độ chính xác và nhanh tay để đồng không bị nguội.

• Gọt giũa, đánh bóng: Sau khi nguội, sản phẩm được tháo khuôn, mài nhẵn và khắc họa hoa văn tinh xảo.

Để tạo nên một pho tượng hay một chiếc chuông đồng đạt chuẩn, người nghệ nhân cần phải có tay nghề cao, mắt nhìn nghệ thuật và hơn hết là tình yêu với nghề truyền thống. Đây chính là tinh thần làm nghề mang tính di sản mà làng đúc đồng An Hội vẫn luôn gìn giữ.

Đúc đồng – Nghề giữ hồn văn hóa Việt

Sản phẩm từ nghề đúc đồng không đơn thuần là hàng thủ công, mà còn mang giá trị tinh thần và tâm linh sâu sắc. Từ các pho tượng Phật đặt trong chùa, chuông đồng ngân vang mỗi sớm mai, cho đến những lư hương trên bàn thờ tổ tiên – tất cả đều là biểu tượng của đạo lý, tín ngưỡng và truyền thống văn hóa Việt Nam.

Tại An Hội, nghệ nhân không chỉ đúc vật thể, mà họ “đúc” cả hồn cốt, niềm tin và ký ức dân tộc vào trong từng sản phẩm. Chính điều đó khiến sản phẩm đúc đồng nơi đây có giá trị vượt thời gian và là lựa chọn của nhiều cơ sở tín ngưỡng lớn.

Giữ nghề giữa thách thức thời đại

Trong bối cảnh kinh tế thị trường và xu hướng công nghiệp hóa mạnh mẽ, nhiều làng nghề truyền thống đang dần mai một. Đúc đồng cũng không nằm ngoài quy luật ấy.

Làng nghề đúc đồng An Hội từng có hơn 30 hộ gia đình gắn bó với nghề, nhưng đến nay chỉ còn chưa đầy một nửa vẫn duy trì sản xuất. Nguyên nhân đến từ:

• Sự cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp hàng loạt, rẻ hơn, nhanh hơn.

• Giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, trong khi đầu ra không ổn định.

• Thiếu thợ trẻ kế nghiệp vì nghề vất vả, cần kỹ thuật cao và thời gian học nghề dài.

Tuy nhiên, chính những nghệ nhân lâu năm ở An Hội – có người đã gắn bó hơn 40 năm – vẫn kiên cường giữ nghề. Họ không chỉ duy trì xưởng đúc mà còn tích cực đào tạo thế hệ kế thừa, truyền lại kỹ thuật và đạo nghề cho lớp trẻ.

Định hướng phát triển làng nghề đúc đồng trong thời đại mới

Để làng nghề đúc đồng An Hội không chỉ sống sót mà còn phát triển bền vững, nhiều nghệ nhân và chính quyền địa phương đã có những hướng đi tích cực:

• Ứng dụng công nghệ mới: Một số xưởng đúc đã bắt đầu kết hợp công nghệ CAD/CAM vào khâu thiết kế khuôn mẫu, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao độ chính xác.

• Đưa sản phẩm lên nền tảng số: Một số hộ gia đình bán hàng qua sàn thương mại điện tử, quảng bá sản phẩm đồng mỹ nghệ đến thị trường quốc tế.

• Phát triển du lịch làng nghề: Gò Vấp đang xem xét đề xuất kết hợp đúc đồng với trải nghiệm du lịch văn hóa, thu hút du khách trong và ngoài nước.

Những bước đi này không chỉ giúp sản phẩm đúc đồng truyền thống giữ được thị phần, mà còn góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt đến cộng đồng quốc tế.

 Đúc đồng – Ngọn lửa không tắt của tinh thần Việt

Không ồn ào, không hào nhoáng, nhưng những nghệ nhân đúc đồng ở An Hội vẫn miệt mài thổi lửa vào từng sản phẩm. Đó là ngọn lửa của tâm huyết, của truyền thống, và của lòng tự hào dân tộc.

Mỗi chiếc chuông ngân lên, mỗi pho tượng hoàn thành không chỉ là sản phẩm nghệ thuật mà còn là minh chứng sống động cho sự bền bỉ của làng nghề đúc đồng, giữa một thành phố năng động như TP. HCM.

  Đúc đồng không chỉ là một ngành nghề truyền thống, mà còn là linh hồn văn hóa, là ký ức tập thể của người Việt. Giữa lòng TP. HCM hiện đại, làng đúc đồng An Hội như một nốt trầm sâu lắng, âm thầm góp phần gìn giữ bản sắc dân tộc.

Việc duy trì và phát triển làng nghề không chỉ cần nỗ lực từ các nghệ nhân mà còn cần sự chung tay của cộng đồng, chính quyền và thế hệ trẻ. Bởi vì gìn giữ nghề truyền thống chính là giữ lấy cội rễ, giữ lấy bản sắc Việt trong thời đại hội nhập toàn cầu.